K2K38 - 2038 yil vaqt muammosi

Y2K38 muammosi (yoki 2038 muammosi) — bu 2038 yilning 19-yanvarida Unix va Unixga asoslangan tizimlar uchun vaqtni saqlash usuli bilan bog'liq muammo. Ushbu muammo, Unix tizimlarida vaqtni saqlash uchun 32-bitli butun sonlardan foydalanilishi bilan bog'liq.

Muammo nima?
Unix tizimlari vaqtni 1970 yilning 1-yanvaridan boshlab sekundlar sifatida hisoblaydi. 32-bitli butun sonlar 2,147,483,647 sekundgacha (taxminan 68 yil) vaqtni ifodalashi mumkin. Bu raqam 2038 yilning 19-yanvarida tugaydi. Ushbu sanadan keyin vaqt manzilini hisoblashda xatoliklar yuzaga kelishi mumkin, bu esa tizimlar va dasturlarning ishlashida muammolarni keltirib chiqaradi.

Y2K38 muammosi quyidagi oqibatlarga olib kelishi mumkin:
1. Dasturiy ta'minot nosozliklari: Dasturlar vaqtni noto'g'ri hisoblashga olib kelishi va nosozliklarga sabab bo'lishi mumkin.
2. Ma'lumotlar yo'qolishi: Vaqtni saqlashda xatoliklar, ma'lumotlar bazasidagi ma'lumotlarning yo'qolishi yoki noto'g'ri ishlashiga olib kelishi mumkin.
3. Kerakli tizimlarni yangilash ehtiyoji: Ko'plab tizimlar va dasturlarni yangilash zarur bo'ladi, bu esa katta xarajatlarni talab qilishi mumkin.

Y2K38 muammosini hal qilish uchun bir nechta yechimlar mavjud:
1. 64-bitli tizimlarga o'tish: 64-bitli butun sonlar yordamida vaqtni saqlash, 2038 yildan keyingi vaqtni hisoblashga imkon beradi.
2. Dasturlarni yangilash: Dasturiy ta'minot ishlab chiqaruvchilari o'z dasturlarini yangilab, muammoni oldini olishlari kerak.
3. Test va monitoring: Tizimlar va dasturlarni 2038 yilga qadar sinovdan o'tkazish va monitoring qilish.

date +%s

ushbu buyruqni bir yurgazib ko'rsangiz (linuxda!) 1970-yil 1-yanvardan boshlab qancha sekund o'tganini ko'rasiz... oz qolibdiya 😁...